Body without Organs (BwO): cơ thể mà không có cơ quan, là một khái niệm quan trọng của D&G. Tôi nhớ đến một câu sáo ngữ tiếng Trung "mẩy-quan-xi", nghĩa là không có gì hay không có sao, là không có quan hệ, liên quan gì. Tôi nghĩ ra một từ để chỉ khái niệm BwO: Phi Quan Thể.
Một khái niệm đã được Derrida đề cập:
- articulation: khớp nối hay khớp âm. Ở đây hiểu theo hai nghĩa, là khả năng ăn nói nói chung và tính khớp nối nhau của mọi cơ quan, tổ chức sống hay xã hội.
- big soup: là súp nghĩa đen hay một tình trạng khó khăn, một đám mây mù? Chọn đám mây mù vậy...
Cứ thế !
Tham khảo một viết về BwO, Phan Biên dịch:
LÍ GIẢI PHI-QUAN-THỂ CỦA DELEUZE VÀ GUATTARI.
Tên bạn là gì?
Tồn tại có nghĩa là được đặt vào trong một phạm vi đầy đủ các yếu tố về qui tắc tiêu chuẩn, cấu trúc và ranh giới nhất định, và thích nghi với chúng. Chừng nào mà chúng ta còn tồn tại, cá nhân chúng ta còn bị cư trú bởi những điều kiện mà chúng ta đã sinh ra trong đó. Điều này không dẫn đến việc đánh mất cá tinh mà dẫn đến việc xây dựng một cá tinh nhân tạo: trước khi sinh ra chúng ta đã được phân loại dựa trên giới dục, nó quyết định chúng ta sẽ đước gàn loại tên gì, Susan hay Tom. Chúng ta học một ngôn ngữ, chúng ta học cách cư xử trong những tình huống khác nhau, và đặc biệt cách cư xử với người cấp dưới, các cộng sự có thẩm quyền tức bình đẳng. Deleuze và Guattari lưu ý một địa tầng trong thân thể chúng ta, nó được tạo qua trật tự thứ bậc của xã hội, trong công trình của họ về “phi quan thể” trong cuốn Một Nghìn Cao Nguyên. Lí thuyết của họ bắt nguồn từ giả định về những quan hệ quyền lực tiếp nối giữa những thành viên xã hội, với sự phân bố quyền lực theo chiều dọc nơi những người ở đỉnh đàn áp những người ở thấp hơn.
Phi Quan Thế
Giờ thì tôi muốn lấy ý tưởng về “Phi Quan Thể” của họ, tôi muốn lí giải nó như một đám mây mù không có khởi đầu và kết thúc tức bất cứ thứ gì giới hạn nó. Phi quan Thế (BwO) có thể được mô tả là một trạng thái sau hay trước tồn tại. Tuy nhiên trong khi tồn tại mọi người luôn trong quá trình trở thành một BwO mà không bao giờ đạt đến giới hạn đó.
Thuật ngữ "cơ thể" cần được định nghĩa ở đây như là một cái toàn thể, gồm những bộ phận khác nhau, các cơ quan, chúng lệ thuộc vào nhau, dù mỗi trong chúng hoạt động riêng biệt cho lợi ích của thực thể. Tôi không có ý chỉ nói về cơ thể mà tất thảy chúng ta đều có, mà bất cứ tổ chức xã hội nào, nơi người ta lệ thuộc vào một người nào đó tức một cái gì đó nữa. Deleuze gọi cơ thể được tổ chức đó là “cơ quan” (organism). Tất thảy chúng ta đều hoạt động như một cơ quan của một tổ chức, trong bất cứ quan hệ quyền lực nào, có nghĩa là trong bất cứ quan hệ và hoàn cảnh khả dĩ nào, luôn luôn. Chúng ta được phân loại và cấu trúc dưới mọi điều kiện, dù giữa gia đình mình (là con gái, chú hay con cún), ở trường học hay đi làm (giáo viên, công nhân.vv.), trong một đảng chính trị hay thậm chí qua ảnh hưởng của truyền thông khi xem TV chẳng hạn. Deleuze thừa nhận ba địa tầng trong cơ thể chúng ta: tự nó là cơ quan, hoạt động như sự khớp nối toàn thể của cơ thể, cách mà một cơ thể được diễn giải và nó diễn giải những cơ quan khác như thế nào. Cuối cùng, sự chủ quan hóa cho phép mọi cơ thể được nhìn nhận theo một cách chính xác, và buộc nó khớp nối với chính nó một cách xác đáng như mong muốn và không có cách nào khác. Tóm lại điều đó có nghĩa là mỗi cơ thể được kì vọng để thực hiện vai trò của nó theo đúng một cách từ cơ quan bề trên, buộc nó phải chấp hành. Giờ thì chúng ta hãy xem điều gì xảy ra nếu cơ thể không tuân theo vai trò mà nó được giao, có lẽ một chỗ điều trị, trong cuộc đấu với kẻ thù lớn nhất hay trong một quan hệ yêu đương.
Nó là “bẩm sinh” trong xã hội.
Bây giờ tôi muốn bạn tưởng tượng một cái cây. Với rễ sâu dưới đất lập thành phần dưới. Chúng rõ ràng là phần quan trọng nhất của cây, vì chúng là cơ sở vững chắc giữ cho cây đứng và nuôi dưỡng nó với nước và khoáng chất. Sau đó chúng ta có thân cây, có thể xem như trung gian giữa bộ rễ và ngọn. Nó giữ “quá trình thông tin” tiếp diễn. Chỉ từ hai phần này của cây mà các nhánh có thể sản sinh các lá và quả.
Ta hãy lấy phần ngọn để ẩn dụ một chính quyền, thì ta trở thành gốc, một cách tự động, không có chọn lựa khác, nuôi dưỡng phần cao nhất của xã hội. Thân cây có thể là truyền thông đại chúng trong trường hợp này. Nhà nước không thể sống còn với bất cứ bộ phận này vì nó đang tồn tại . Nếu chúng ta ngưng cung cấp cho hệ thống chúng ta sẽ trở thành những kẻ ruồng bỏ xã hội. Tuy nhiên, trước tiên chúng ta sẽ phải ý thức về sự việc đó và làm thế nào chúng ta chịu đựng sự đè nén của mình. Khái niệm này có thể được tuyên truyền ở bất cứ nhóm người nổi tiếng nào.
Có nghĩa là ngay khi chúng ta, với tư cách con người ra đời chúng ta đã kết hợp, chúng ta đã hấp thu các giá trị xã hội và rồi tuân theo chúng, vì chúng ta được kì vọng như thế, ngược lại người ta sẽ xem chúng ta là hư hỏng về đạo đức, đồi trụy hay điên. Vì thế để được chấp nhận, chúng ta không cần có một tính cách cá nhân mà cần thừa nhận sự độc đoán và những cấu trúc nhị phân giả tạo (về giới tính, dân tộc, tình dục, tuổi tác.v.v.). Hãy nghĩ đến phán quyết mà bạn phải vượt qua nếu bạn nhìn một bé gái, chừng 10 tuổi, trang điểm lòe loẹt, mặc váy ngắn, giày cao gót cùng một ví tiền nhỏ. Ở đây chúng ta có hai hình ảnh tương phản mà chúng ta đơn giản là không quen. Bởi vì xã hội quyết định việc trang điểm và váy ngắn là dành riêng cho phụ nữ, à vậy thì gái tuổi teen, bất cứ ai khác có thuộc tính này dường như, đối với chúng ta, họ sai. Hãy nghĩ đến cảm giác riêng của bạn khi bạn được mời đến một buổi tiệc nơi mọi người ăn mặc hoành tráng trang phục tối ở đó, ý tôi là thực sang trọng, và bạn đến trong trong chiếc giày vải cũ kĩ, mặc quần jean lỗ chỗ và một cái mũ bóng chày. Bạn cảm thấy không thích hợp, không liên quan. Bạn trở thành một người bơ vơ.
Khát vọng
Bạn không thể khác biệt với người khác khi bạn tồn tại, tuy nhiên bạn sẽ cố gắng, qua trang phục, qua âm nhạc, qua những lí tưởng chính trị, lối hành xử của bạn và toàn bộ việc nói năng. Vấn đề là dù, chừng nào mà bạn còn tự nói năng được, tự bạn biểu lộ thì bạn sẽ không bao giờ khác biệt. Bạn phải luôn có thể tự khớp nối theo một cách duy nhất, cách mà xã hội dạy bạn. Bạn sẽ luôn là một cơ thể trong cơ quan, có nghĩa là chúng ta thảy đều là những khớp nối tách biệt, nghĩa là xa lạ với chúng ta. Chúng ta luôn là những phần tử phát xít.
Tóm lại, Deleuze xem xã hội là một cơ quan có thứ bậc, nơi mọi cơ thể là một phần của một hạ tầng kinh tế, không có bất cứ không gian cho ý chí tự do, sự khác biệt hay đồng nhất. Sự tồn tại của chúng ta, tự nó, là một nghịch lí: được sáng tạo nhằm đạt đến các giá trị siêu nghiệm của xã hội, chúng ta bị mắc bẫy trong cơ quan mà nó khiến việc thực hiện nhiệm vụ này trở nên bất khả, do đó chúng ta bị đặt vào tình trang bất mãn bất tận, cũng có nghĩa là đồng thời, chúng ta luôn khát vọng. Chúng ta khát vọng không khí để thở, thực phẩm để ăn, ngủ khi mệt, một người để yêu. Bất cứ cảm giác nào, bất cứ ý tưởng tức tư tưởng nào đều là một khát vọng. Để đạt đến sự thỏa mãn tuyệt đối, một sự thay đổi từ thứ bậc theo chiều dọc đến sự phân phối quyền lực chiều ngang cần phải xảy ra. Mọi bộ phận của cơ thể cần một kết nối gần nhất với một cơ thể khác, trong một quá trình truyền thông tuyến tính. Hẳn không có bất cứ trung gian nào giữa hai cơ thể.
Mặt phẳng nhất quán.
Deleuze và Guattari có ý tưởng về thân rễ mà có thể hiểu như tương phản với khái niệm cây mà tôi đã giải thích ở trên. Một thân rễ được xác định nằm ngang. Nó có thể hiểu như là một cơ thể được “giải tầng” cùng các cơ quan. Nghĩa là ba tầng (cơ quan, ý nghĩa, chủ quan hóa) cần được hủy bỏ. Chúng ta cần loại bỏ mọi thứ chúng ta biết, một ngôn ngữ, một màu, một cái tên, một cảm giác. Nếu đó là trường hợp không có bất cứ kỳ vọng mà chúng ta phải thực hiện nào. Chúng ta cần chấm dứt nghĩ theo trật tự nhằm chấm dứt khát vọng và không còn bị đè nén nữa.
Trong ngôn ngữ của họ, chúng ta cần tồn tại trên một “mặt phẳng nhất quán” nơi chúng ta thực hành những “thử nghiệm” và “du cư luận”, khát vọng là “chất lỏng”. Không có cơ quan và mọi cơ thể đều là một thực thể. Trong tưởng tượng của tôi một mặt phẳng nhất quán như thế có thể so sánh với một quả trứng. Một quả trứng sống lai tạp, bạn không thể nhìn thấy các tuyến giữa những mẫu màu vàng và màu trắng nữa, mọi thứ đều kết nối nhau và đều lỏng. Mặc dù nếu một quả trứng nở thành gà con, nó sẽ bắt đầu tồn tại, có mắt, chân và lông cánh. Nó sẽ khát vọng.
Làm thế nào chúng ta đạt đến mặt phẳng nhất quán đó, đám mây mù nơi mà chúng ta thảy đều tự do? Chúng ta không thể. Vẫn chưa thể. Không phải khi chúng ta đang tồn tại trong hình thức con người trong cơ thể với ngôn ngữ, với một cái tên, một giới tính và với các mối quan hệ. Chúng ta cần dừng khớp nối với chính chúng ta. Chúng ta cần ngừng tồn tại. Deleuze và Guattari hướng dẫn làm thế nào để chúng ta tự giải phóng khỏi mọi chúng loạn thần kinh chức năng có nguyên nhân là quyền lực của hàm ngôn thuần túy, sau hay trước tồn tại. Đó là cách duy nhất tìm kiếm điều thực, sự thực tối thượng của bản ngã.
Một việc nữa: Bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta đạt đến mặt phẳng nhất quán, nếu chúng ta là một phi quan thể ngay lúc này, trong lúc tồn tại?
Tôi nghĩ rằng sự tác động lên xã hội sẽ đi xa hơn bất cứ thứ gì chúng ta có thể tưởng tượng. Đó sẽ là một thảm họa. Đó sẽ là điều xấu hơn bất cứ sự vô chính phủ nào bạn có thể tưởng tượng được.
==============
Đây là những bình luận cho bài viết trước của a.trzak, tôi dịch để biết họ thảo luận một vấn đề như thế nào. Điển hình của thảo luận (bình luận) trên là họ hay dẫn chứng ví dụ từ thực tế riêng...
- big soup ở trên tôi dịch là "đám mây mù", qua những bình luận, tôi thấy chưa chuẩn xác, đúng hơn là "tô súp"...
- state: nhà nước, rất khớp nối về mặt ngữ nghĩa với "tình trạng- trạng thái".
BÌNH LUẬN:
Joshua Rodman:
Ông đã đánh mất tôi ngay lúc đầu
Được đặt vào các qui tắc xã hội? Các qui tắc xã hội có phải là những người bạn riêng của ông không, hay họ có đọc blog của ông không? Chỉ vì ông có một ý tưởng phức hợp để truyền đạt không có nghĩa việc chắt lọc từ ngữ tiếng anh đao to búa lớn sẽ giúp ông đạt mục đích.
Anonymous:
Ước gì ông là thầy tôi.
Syntaxfree:
Cái này có thể cụ thể hơn nhiều, cách để Joshua ít bốc đồng hơn.
Một cách đơn giản, một cơ thể sống (thú/người) là một tập hợp thuộc tính nổi bật của những cơ quan và cách chúng liên hệ với nhau. Một phi-quan-thể sẽ là gắng duy trì những thuộc tính này trong khi bố trí những bộ phận thành phần. Dick Cheney không có mạch (phó TT Mỹ:được thay tim nhân tạo- nd), và mặc dù ông có mọi khả năng mà một đàn ông điển hình trong trong nhóm kinh tế xã hội của ông có. Rõ ràng có một trái tim tự nhiên, hai thận, không then chốt, không thiết yếu cho cơ thể để tồn tại. Vậy thì là gì ?
Tôi nhớ vào những năm 1980 khi các tay viết về kinh doanh nghiên cứu “mô hình nhật” về kế hoạch công nghệ. Họ thích thú những thuộc tính nổi bật của hệ thống nhật, nhưng họ không lên kế hoạch bàn cãi về geishas. Bạn đoạt lấy thuyết động lực mà họ đã thấy ở Nhật, lĩnh vực các tiềm năng của nó, tháo dỡ nó (hoàn toàn nghĩa đen) và cấy ghép vào Hiệp Chủng Quốc như thế nào? Đó là mục đích của BwO.
Bron Johnson:
Tôi đang làm luận luận án về sáng tạo và D&G và sự nắm bắt nhanh này làm rõ mọi thứ cho công việc tổ chức. cảm ơn nhiều.
Matze:
Tại sao tính nhất quán và trạng thái lỏng đi cùng nhau…chúng khớp với nhau như thế nào? Tính nhất quán nghe có vẻ xác thực – nhưng nhất quán với cái gì? Bản ngã có lẽ làm biến dạng/cải tạo một qui tắc chuẩn xã hội nào đó, nhưng sau khi hóa lỏng khát vọng nó phải được tái hỗ trợ ở một nơi nào đó, nhằm đạt đến tính nhất quán với một cái gì đó. Có đúng nó không phải là những qui tắc mới ăn khớp với tính nhất quán, dù được kì vọng? Có một vấn đề, là nếu một cơ thể mới của những qui tắc chuẩn thực sự tự do khỏi sự biến dạng, đặc biệt qua thời gian. Có một cạm bẫy tồn tại trong phương thức mua thời gian vĩnh cửu vì mục đích kéo dài khát vọng (qui tắc thực thụ).
Christopher Rashad Williams:
Câu trả lời này để kiểm tra xem tôi có nắm vấn đề không.
Một việc nữa: bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta có thể đạt đến mặt phẳng nhất quán, nếu chúng ta là phi-quan-thể ngay lúc này, khi đang tồn tại?
Nếu chúng ta đạt đến mặt phẳng này, liệu chúng ta, một cách tất yếu, có thể truyền đạt những gì sẽ xảy ra không?
a.trzak:
Hey Christopher,
Cảm ơn những bình luận và lời biện bạch của bạn đối với hồi đáp khá muộn của tôi.
Tôi đồng ý với bạn, chắc chắn việc trở thành BwO với tư cách một tồn tại xã hội là bất khả vì chúng ta sẽ đánh mất khả năng truyền đạt. Nhưng có lẽ chúng ta nên luôn gắng đạt đến nó nhằm thực hiện một nhà nước dân chủ hơn của tấy thảy các cơ quan trong xã hội. Ở đây chúng hàm ý một khái niệm rất tốt về vô chính phủ mà nó cung cấp nhiều tác dụng cho những tổ chức cá nhân nhưng thừa nhận rằng chúng là vô ích khi không hoạt động như một cơ thể thống nhất, đúng với vấn đề khi tại đó bạn không thể phân biệt giữa các cơ quan ban đầu được nữa. Tôi nghĩ nó là một khái niệm không tưởng, một cách rạch ròi. Cũng có thể diễn giải BwO như là một tình trạng (=nhà nước) tinh thần cá nhân, ở mức siêu hình học hơn. Lưu ý là có thể có nhiều cơ hội lớn hơn để trở thành một BwO.
Christopher Rashad Williams:
Cảm ơn câu trả lời. Tôi quyết định trở lại trang này và đọc lại bài viết để xem liệu tôi có rút ra điều gì đó khác biệt với nó không. Khoảng thời gian này, BwO thực sự là trạng thái lỏng, nghe có vẻ rất giống với khái niệm về Brahman của đạo Hindu. Nếu đây là một lời giải thích xác đáng thì dường như cách duy nhất để nhận biết tình trạng này là phủ định hoàn toàn mọi sự vật. Nếu điều này xảy ra, tôi không hiểu dân chủ tức tự do có thể sẽ như thế nào trong khi vẫn có thể biết về chúng.Chúng ta sẽ không thể chia sẻ những ý kiến của mình nếu chúng ta tìm cách phủ nhận không chỉ những khát vọng của mình (những ý kiến của chúng ta có xu hướng bén rễ vào những quan hệ tình cảm đối với các sự vật), mà còn chính chúng ta nữa.
Như tôi hiểu, các nền dân chủ đọng lại trong quần chúng có giáo dục và nhận thức. Làm thế nào BwO đẩy chúng ta đến nền dân chủ khi mà việc thực hiện nó sẽ đặt dấu chấm hết cho việc khớp nối những ý tưởng thiết tha? Tại sao những BwO được ưa chuộng hơn những gì hiện có của chúng ta?
Sam Wappler:
Chào mọi người,
Nếu bạn nghiên cứu bất cứ triết học bất diệt nào – Lão, Phật, Christ, các bậc thầy đương đại , vv. Bạn sẽ thấy họ bộc lộ những tình cảm rất giống nhau. Bản ngã có điều kiện là được kế tục bởi xã hội và là nguồn gốc khổ đau, Bản Ngã thật sự rất xa định nghĩa – một tự do được giải tầng hoàn toàn và cho phép mọi thứ - sự hiện diện trong đó hiện thực xảy ra. Qua kinh nghiệm thực tế, nhiều người dường như đã nhận thấy điều này qua việc giải phóng mọi địa tầng xã hội của riêng họ và trở nên gần với BwO hơn, một món súp giác quan.
Hòa bình và niềm vui nho nhỏ giải thích tại sao “vô chính phủ đáng sợ” của bạn sẽ là một điều không tưởng. Một nơi hiệu chỉnh con người và thỏa mãn không ngừng, tự thực hành, yêu, v.v. Những người thần bí biểu lộ rằng đây là trạng thái tự nhiên của con người khi đã để lại cơ thể xã hội cùng các cơ quan phía sau và lại được tái tổ chức với bản ngã tự nhiên của họ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét